Τετάρτη 7 Ιανουαρίου 2015

Δυόσμος (Mentha viridis) οικ. Labiateae


Αρωματικός και πιπεράτος!!

Ο Δύοσμος είναι ένα απο τα πιο δημοφιλή φυτά σε ελληνικούς κήπους και μπαλκόνια. Ανήκει στην ίδια οικογένεια με τη μέντα και έχει πάνω απο 30 ποικιλίες. Έχει ωραίο και πλούσιο πράσινο φύλλωμα αλλά αυτό που το χαρακτηρίζει είναι το υπέροχο, μοναδικό και πιπεράτο του άρωμα. Φυτέψτε τον σε ένα σημείο απο το οποίο περνάτε συχνά. Έτσι κάθε φορά που θα τον αγγίζετε, το άρωμα του θα “σκορπίζεται σε όλο το χώρο!
Είναι “βολικό” φυτό, αφού δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις στην καλλιέργεια του. Αντίθετα ανταμείβει πλουσιοπάροχα με την ομορφιά του, το άρωμα του, τις ευργετικές ιδιότητες του και τις άπειρες χρήσεις του στην κουζίνα, και όχι μόνο!



Καλλιέργεια: Τα φύλλα του δυόσμου είναι πράσινα, με ωοειδές σχήμα, οι βλαστοί του τετράγωνοι, ενώ τα άνθη του είναι μικρά μωβ ή μπλε. Ανθίζει απο Μάιο μέχρι Σεπτέμβριο.
Το ύψος του είναι 30 με 50 εκ. αλλά μπορεί να φτάσει σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμη και τα 80 εκ.
Μαζεύεουμε δυόσμο όλο το χρόνο. Μπορούμε να τον έχουμε πάντα φρέσκο σε μια γλάστρα ή να τον αποξηράνουμε και να τον φυλάξουμε σε ένα βάζο.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα αρωματικά και βότανα που θέλουν πολύ ήλιο ο δύοσμος, όπως και η μέντα αναπτύσσεται καλά και σε σκιά. Ιδανικότερη θέση για το δυόσμο είναι η ημισκιερή.
Μια άλλη διαφοροποίηση σε σχέση με τα υπόλοιπα αρωματικά είναι ότι είναι πιο απαιτητικός σε νερό και γι αυτό θέλει αρκετά συχνά πότισμα.Αν παρ όλα αυτά τον ξεχάσετε απότιστο μερικές μέρες και τον δείτε να μαραζώνει μην ανησυχείτε, ποτίστε τον με άφθονο νερό και σύντομα θα είναι πάλι μια χαρά.
Την άνοιξη τον πολλαπλασιάζουμε αν θέλουμε, και ο καλύτερος τρόπος για να γίνει αυτό είναι με ριζώματα.Μπορείτε να μεταφυτέψετε ριζώματα δυόσμου από ένα αναπτυγμένο φυτό σε μία νέα γλάστρα. Στα τέλη του Φθινοπώρου κάνουμε βαθύ κλάδεμα στο δυόσμο για να ανανεώνεται και να είναι πάντα υγιής.
Η καλύτερη εποχή για να φυτεύσουμε δυόσμο είναι το φθινόπωρο και η άνοιξη γιατί οι θερμοκρασίες είναι ιδανικές, για τη γρήγορη και επιτυχημένη ανάπτυξη του φυτού.

Προσοχή:Οι ρίζες του δυόσμου απλώνουν πολύ και μπορεί να “πνίξουν” άλλα γειτονικά φυτά. Όταν το φυτεύουμε σε γλάστρες ή παρτέρια μαζί με άλλα φυτά μπορούμε να κάνουμε ένα κολπάκι για να μην έχουμε πρόβλημα.Φυτεύουμε το δυόσμο μαζί με το γλαστράκι του αλλά χώρις τον πάτο.Πιο αναλυτικά για να φυτέψουμε δυόσμο:

1ο: Ανοίγουμε λάκκο φύτευσης λίγο μεγαλύτερο απο τη μπάλα χώματος του φυτού.
2ο: Αφαιρούμε με μαχαίρι ή κοπίδι τον πάτο της γλάστρας.
3ο: Τοποθετούμε το φυτό μαζί με το γλάστρακι του χωρίς πάτο, στο κέντρο του λάκκου
4ο: Σκεπάζουμε με χώμα
5ο: Πατάμε το χώμα ώστε το φυτό να κάτσει καλά
6ο: Ποτίζουμε

Ο δυόσµος όπως και τα περισσότερα αρωματικά δεν αντιµετωπίζει σοβαρές προσβολές από εχθρούς και ασθένειες. Όταν διαπιστωθεί οποιαδήποτε προσβολή τότεεύκολα µπορεί να αντιµετωπιστεί µε τα γνωστά οικολογικά σκευάσµατα πουέχουμε δείξει στο γιατρό των φυτών.

Ευεργετικές ιδιότητες:
Ο δυόσμος έχει μεγάλη ιστορία.Είναι γνωστός απο την αρχαιότητα που τον χρησιμοποιούσαν στην κατασκευή μύρου αλλά και για φαρμακευτικούς σκοπούς. Ο Διοσκουρίδης και ο Ιπποκράτης τον ανέφεραν συχνά ως φυτό με μεγάλη φαρμακευτική αξία και πολύ ωραίο άρωμα.
Ένα ρόφημα δυόσμου τονώνει, βοηθά στη χώνευση και καταπραΰνει το στομάχι.
Βράζουμε νερό με λίγα φύλλα δυόσμου για μερικά λεπτά, σουρώνουμε και πίνουμε. Αν θέλουμε προσθέτουμε και μέλι.
Αν πάσχετε από ημικρανίες, πονόδοντο ή λόξυγγα μασήστε φρέσκα φύλλα δυόσμου.Το μάσημα μερικών φύλλων δυόσμου βοηθά και στην αντιμετώπιση της κακοσμίας του στόματος.
Για αμυγδαλίτιδα, ουλίτιδα αλλά και φλεγμονές του ρινοφάρυγγα ρίξτε μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο δυόσμου σε χλιαρό νερό και κάντε γαργάρες.
Εντριβή με 2 – 3 σταγόνες αιθέριου ελαίου δυόσμου ανακουφίζει από τους ρευματικούς πόνους.
Ανακούφιση επίσης προσφέρουν τα φρέσκα φύλλα, αν τα τρίψουμε στις κλειδώσεις που πονάνε, καθώς και στο μέτωπο σε περιπτώσεις πονοκεφάλου.

ΤΙΠ:Ο δυόσμος τονώνει τη μνήμη και γι αυτό συστήνεται σε φοιτητές και μαθητές σε περιόδους εξετάσεων. Σε 1 κούπα ζεστό νερό βάζουμε μία κουταλιά αποξηραμένα φύλλα δυόσμου.Το σκεπάζουμε για 1 με 2 λεπτά, σουρώνουμε και πίνουμε.


Μαγειρική:

Το δυόσμο τον χρησιμοποιούμε πολύ στη μαγειρική, γι αυτό δε πρέπει να λείπει ένα γλαστράκι δυόσμου απο το περβάζι της κουζίνας μας. Χρησιμοποιούμε το δυόσμο φρέσκο αλλά και αποξηραμένο. Αρωματίζει κεφτεδάκια, γεμιστά, πίτες, σάλτσες, σαλάτες, ποτά και γλυκά.
Το καλοκαίρι φρέσκος ταιριάζει πολύ σε δροσερές φρουτοσαλάτες.
Προσοχή:Να κόβετε το δυόσμο πάντα με το χέρι γιατί αν χρησιμοποιήσετε μαχαίρι χάνει μέρος του αρώματός του.

Αποξηραμένο τον φυλάμε σε γυάλινο βάζο που κλείνει αεροστεγώς. Μπορούμε να διατηρήσουμε κομμένο φρέσκο δυόσμο ακόμη και για δέκα μέρες στο ψυγείο αρκεί να τον βάλουμε σε κλειστή πλαστική σακκούλα.
Χρησιμοποιείται σε οδοντόπαστες,παστίλιες του βήχα, σιρόπια για γαργάρες, αλλά και σε σαπούνια.

Α.Μοχίτο
Για να φτιάξουμε μοχίτο, το κλασσικό Κουβανέζικο ποτό, χρειαζόμαστε:
1 δόση άσπρο ρούμι
1 κουταλιά μαύρη ζάχαρη
Χυμό από 1 λάιμ
10 φύλλα φρέσκο δυόσμο
Σόδα
Βήμα 1ο.
Σε ένα ψηλό ποτήρι βάζουμε τα φύλλα δυόσμου, τη ζάχαρη και λίγο χυμό λάιμ και χτυπάμε με ένα ξύλινο γουδοχέρι στον πάτο, χωρίς να διαλύσουμε τα φύλλα. Χτυπάμε τόσο όσο για ν’ απελευθερώσουν το άρωμά τους. 
Βήμα 2ο. Προσθέτουμε κατά προτίμηση τριμμένο πάγο, το ρούμι και τον υπόλοιπο χυμό λάιμ.
Βήμα 3ο. Ανακατεύουμε και προσθέτουμε τη σόδα.
Βήμα 4ο. Διακοσμούμε με φύλλα δυόσμου.



Β.Για να φτιάξουμε ένα δροσιστικό ποτό με γκρειπ φρουτ και δυόσμο:

Xρειαζόμαστε:
3 γκρειπ φρουτ
2 φλιτζάνια νερό
3κουταλιές μαύρη ζάχαρη
1 χούφτα Φρέσκα φύλλα δυόσμου

1ο. Βράζουμε σε μία μικρή κατσαρόλα το νερό τη ζάχαρη και τα φύλλα του δυόσμου.
2ο. Απομακρύνουμε απο τη φωτιά και σουρώνουμε.
3ο. Στη συνέχεια προσθέτουμε το χυμό απο τα γκρειπ φρουτ
4ο. Χτυπάμε πολύ καλά το μείγμα σε μπλέντερ
5ο. Το βάζουμε στο ψυγείο να κρυώσει καλά
6ο. Σερβίρουμε μαζί με πάγο και γαρνίρουμε με φρέσκο δυόσμο
7ο. Πίνουμε!!!

Αν θέλουμε μπορούμε να προσθέσουμε και αλκοολ.

Κολπάκι: Για να δώσετε ακόμη περισσότερη γεύση και άρωμα στα κοκταίηλ σας,πριν σερβίρετε τα ποτά τρίψτε τα χείλη των ποτηριών με φύλλα δυόσμου!




Κάρτα δυόσμος
Χώμα: με καλή αποστράγγιση
Πότισμα: συχνό
Θέση: ημισκιερή
Πολλαπλασιασμός: μοσχεύματα


Info
-Οι Αρχαίοι Έλληνες έτριβαν με φύλλα δυόσμου το τραπέζι τους πριν κάτσουν να φάνε.
-Για να διατηρήσετε τα όσπριά σας χωρίς ζωύφια να τα βάζετε σε σκεύος με φύλλα δυόσμου ή μέντας.
-Οι παππούδες συνήθιζαν να κ΄βουν μία κορυφή και να τη βάζουν στο τσεπάκι του τους.


Προσοχή:Πάντα καταναλώνουμε όλα τα βότανα με μέτρο.Το αιθέριο έλαιο του δυόσμου μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.Δεν το χρησιμοποιούμε ποτέ σε βρέφη!